Mụn trứng cá là gì?
Mụn trứng cá là dạng bệnh nang lông tuyến bã, với tổn thương da do sự tăng tiết chất bã nhờn, đọng lại ở các lỗ chân lông, kèm theo hiện tượng viêm nhiễm ở nang lông tuyến bã. Bệnh gặp ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là mụn trứng cá tuổi dậy thì, hay người có cơ địa da dầu.
Trong mọi trường hợp, mụn trứng cá cần được điều trị sớm, đúng và đủ tại các cơ sở y tế để làm giảm mức độ nghiêm trọng, ức chế bệnh hoàn toàn. Từ đó, ngăn ngừa và giảm sự mất thẩm mỹ do sẹo mụn gây ra.
Cơ chế và nguyên nhân hình thành mụn trứng cá
Cơ chế gây mụn trứng cá được xác định do 4 yếu tố sau:
- Tăng tiết chất bã nhờn: bao gồm yếu tố nội tiết và các yếu tố không liên quan đến nội tiết (xà phòng, sở hữu làn da dầu, mức độ tăng tiết bã nhờn…).
- Rối loạn sừng hóa ống bã: làm hẹp, thậm chí tắc đường thoát chất bã nhờn gây nên tình trạng ứ đọng chất bã.
Khi nang lông nhất là cổ nang lông tuyến bã bị sừng hóa làm cho ống bài xuất tuyến bã bị hẹp lại, khiến cho chất bã bị ứ đọng trong lòng tuyến bã. Nếu không xảy ra bội nhiễm, chất bã cô lại thành nhân trứng cá (khoảng 30 ngày). Nếu xảy ra bội nhiễm, tuyến bã sẽ sinh mủ, quá trình viêm nhiễm lan sang tuyến bã khác, gây nên dạng trứng cá bọc, trứng cá viêm tấy.
- Vi khuẩn: liên cầu, tụ cầu và đặc biệt là Cutibacterium acnes trong các ống tuyến bã. Đây là vi khuẩn quan trọng nhất trong căn sinh bệnh học mụn trứng cá. Là loại vi khuẩn gram dương kỵ khí, phát triển tốt nhất trong điều kiện pH bằng 5-5,6, nhiệt độ 30-37 độ C. Trên cơ thể người có cơ địa tăng tiết bã nhờn, có dày cổ nang lông tuyến bã là điều kiện cho vi khuẩn kỵ khí phát triển. Trong đó, Cutibacterium acnes giữ vai trò chính trong sự phát triển mụn trứng cá.
- Tình trạng viêm nhiễm: sự xuất hiện của vi trùng sinh mụn, tạo ra các chất sinh học. Các chất này hoạt hóa hệ thống bổ thể, các bạch cầu đa nhân, gây tình trạng viêm nang lông.